Không có tên trong di chúc, có được hưởng di sản thừa kế không?
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Di chúc và di sản thừa kế.
1.1 Tìm hiểu về di chúc.
1.2 Di sản thừa kế là gì?
2. Những người hưởng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc.
2.1 Những người hưởng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc.
2.2 Những người không có quyền hưởng di sản thừa kế.
3. Mức hưởng của người thừa kế không phụ thuộc vào di chúc.
Di chúc có thể hiểu là ý chí nguyện vọng của một cá nhân về việc chia di sản sau khi họ qua đời. Vậy chủ thể không có tên trong di chúc thì có được hưởng di sản thừa kế không? Mức hưởng của người thừa kế trong trường hợp không có tên tại di chúc là bao nhiêu?
- Căn cứ tại Điều 624 Bộ luật dân sự năm 2015 thì di chúc có thể được trình bày dưới hình thức văn bản hoặc di chúc miệng nhằm thể hiện ý chí, nguyện vọng của cá nhân muốn chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
- Hình thức của di chúc được trình bày dưới dạng văn bản (chữ viết), trong trường hợp tính mạng của một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc văn bản thì người có di nguyện chia tài sản của mình có thể để lại di chúc miệng (lời nói).
➤ Tìm hiểu thêm về: Di chúc hợp pháp.
- Di sản thừa kế theo quy định của pháp luật sẽ bao gồm tài sản riêng của người chết và phần tài sản của người chết trong tài sản chung với chủ thể khác. Theo quy định tại Điều 609 Bộ luật dân sự 2015 thì cá nhân có quyền lập di chúc để thực hiện việc định đoạt tài sản của mình hoặc thuộc trường hợp để lại những tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật. Người thừa kế sẽ có quyền hưởng di sản thừa kế theo di chúc hoặc thừa kế theo pháp luật. Mọi cá nhân đều được quyền bình đẳng về việc để lại tài sản của mình cho người khác cũng như quyền hưởng di sản thừa kế theo di chúc hoặc thừa kế theo pháp luật.
- Di sản thừa kế theo di chúc có thể hiểu là những tài sản riêng của người lập di chúc và những phần tài sản của người lập di chúc trong tài sản chung với người khác thể hiện quyền thừa kế đối với từng di sản theo ý chí nguyện vọng của cá nhân.
- Về cơ bản di chúc sẽ thể hiện thông tin của người hưởng thừa kế, di sản thừa kế… theo ý chí của cá nhân lập di chúc. Tuy nhiên theo quy định của pháp luật, để bảo vệ những chủ thể có mối quan hệ như thân nhân, nuôi dưỡng… mà không được đề cập trong nội dung di chúc thì có thể được hưởng di sản thừa kế theo mức hưởng mà pháp luật quy định. Căn cứ tại Điều 644 Bộ luật dân sự 2015 thì trường hợp hưởng thừa kế không phụ thuộc vào di chúc bao gồm:
- Con chưa thành niên của người để lại di sản thừa kế;
- Cha của người để lại di sản thừa kế;
- Mẹ của người để lại di sản thừa kế;
- Vợ của người để lại di sản thừa kế;
- Chồng của người để lại di sản thừa kế;
- Con đã thành niên nhưng không có khả năng lao động của người để lại di sản thừa kế.
- Vậy những chủ thể không có tên trong di chúc, nếu thuộc các trường hợp nêu trên sẽ được hưởng di sản thừa kế theo mức hưởng mà pháp luật quy định. Trừ các trường hợp chủ thể đã từ chối nhận di sản hoặc là những người không có quyền hưởng di sản.
- Chủ thể nào không có quyền hưởng di sản? Theo quy định tại khoản 1 Điều 621 Bộ luật dân sự 2015 thì những người không có quyền hưởng di sản bao gồm:
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng/sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiệm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng về danh dự, nhân phẩm của người đó;
- Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
- Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng của người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.
- Những chủ thể nêu trên dù có được đề cập trong nội dung di chúc/thuộc hàng thừa kế theo pháp luật/thuộc trường hợp hưởng thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc thì người đó cũng không phát sinh quyền hưởng di sản thừa kế.
- Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 2, Điều 621 Bộ luật dân sự 2015 thì những người thuộc trường hợp không được hưởng quyền thừa kế di sản tại khoản 1, Điều 621 Bộ luật dân sự 2015 vẫn sẽ được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết những hành vi của người đó nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo nội dung di chúc được lập.
Mức hưởng của người thừa kế không phụ thuộc vào di chúc
- Mức hưởng của người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc cũng được quy định tại Điều 644 Bộ luật dân sự 2015. Người không có tên trong di chúc theo nhưng thuộc trường hợp được hưởng di sản không phụ thuộc nội dung di chúc thì sẽ được hưởng di sản bằng ⅔ của một suất thừa kế theo pháp luật.
- Tương tự trong trường hợp chủ thể thuộc trường hợp tại Điều 644 Bộ luật dân sự 2015 có được đề cập tại di chúc nhưng phần di sản thừa kế được hưởng ít hơn ⅔ suất thừa kế mà pháp luật quy định thì cũng được hưởng di sản bằng ⅔ của một suất thừa kế theo pháp luật.
- Trên đây là toàn bộ thông tin gửi đến quý bạn đọc về trường hợp thừa kế di sản không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Nếu còn vấn đề thắc mắc, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua tổng đài miễn phí 1800 6365 để nhận được sự hỗ trợ, tư vấn nhanh chóng và hiệu quả nhất.
➤ Tìm hiểu thêm về: Hướng dẫn cách tính 2/3 di sản thừa kế mới nhất.
