Bạn thắc mắc việc khai nhận di sản thừa kế có được ủy quyền hay không? Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền này như thế nào? Hãy theo dõi bài viết sau.
Hình 1. Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền nhận di sản thừa kế mới nhất
Sau khi người để lại di sản qua đời, người thừa kế phải thực hiện một trong hai thủ tục là khai nhận di sản thừa kế hoặc thỏa thuận phân chia di sản để chuyển quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản sang người thừa kế. Vậy, đối với thủ tục khai nhận di sản thừa kế, người thừa kế có thể ủy quyền cho người khác để thực hiện thủ tục này được không? Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền này như thế nào? Bài viết sau đây sẽ giải đáp những vấn đề trên với quy định pháp luật mới nhất.
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Có được ủy quyền khai nhận di sản thừa kế không?
2. Hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế có bắt buộc công chứng không?
3. Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế.
3.1. Thành phần hồ sơ.
3.2. Các bước thực hiện.
4. Người thừa kế ở nước ngoài có thể ủy quyền khai nhận di sản thừa kế được không?
- Khai nhận di sản thừa kế là thủ tục do người thừa kế thực hiện nhằm xác lập quyền tài sản đối với di sản thừa kế tại thời điểm phát sinh quyền thừa kế sau khi người để lại di sản chết.
- Căn cứ khoản 1 Điều 58 Luật Công chứng 2014, có hai trường hợp được làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế là:
- Người thừa kế duy nhất được hưởng di sản theo pháp luật; hoặc
- Những người thừa kế cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản thừa kế mà lập văn bản khai nhận một khối di sản thống nhất.
- Theo đó, hiện nay pháp luật không cấm việc ủy quyền khai nhận di sản thừa kế. Do đó, khi người thừa kế thuộc một trong hai trường hợp làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế thì có quyền ủy quyền cho người khác thực hiện khai nhận di sản thừa kế. Trong trường hợp ủy quyền khai nhận di sản thừa kế, khi thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế thì bắt buộc phải có văn bản ủy quyền khai nhận di sản thừa kế (hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế).
- Hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế là văn bản thỏa thuận giữa người ủy quyền (người thừa kế) với người được ủy quyền để người được ủy quyền thay mặt người ủy quyền thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế. Hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế là văn bản đặc biệt quan trọng và là căn cứ để xác lập thỏa thuận giữa người ủy quyền và người được ủy quyền trong việc tiến hành thủ tục khai nhận di sản thừa kế.
- Pháp luật không bắt buộc hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế phải công chứng. Tuy nhiên, thủ tục khai nhận di sản thừa kế là thủ tục quan trọng và ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của người thừa kế nên người ủy quyền (người thừa kế) và người được ủy quyền nên thực hiện thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế.
Hình 2. Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế
Căn cứ Điều 40, 41, 55 Luật Công chứng 2014 quy định thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế như sau:
- Hồ sơ công chứng hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế gồm các loại giấy tờ sau:
- Phiếu yêu cầu công chứng theo mẫu của tổ chức hành nghề công chứng;
- Dự thảo Hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế (nếu có);
- Bản chính Giấy tờ tùy thân của các bên trong hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế: Chứng minh nhân dân/Căn cước công dân/Hộ chiếu còn giá trị sử dụng;
- Sổ hộ khẩu của các bên;
- Bản chính giấy tờ chứng minh tình trạng hôn nhân của các bên trong hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế: Giấy đăng ký kết hôn, Giấy xác nhận tình trạng độc thân,...;
- Bản chính Giấy chứng tử hoặc Quyết định của Tòa án tuyên bố người để lại di sản đã chết;
- Bản chính Giấy chứng nhận quyền sở hữu về tài sản của người để lại di sản;
- Bản chính Giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người thừa kế (người ủy quyền): Giấy đăng ký kết hôn, Giấy khai sinh,...
- Người yêu cầu nộp 01 bộ hồ sơ nêu trên trực tiếp tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng (Phòng Công chứng hoặc Văn phòng Công chứng).
- Người yêu cầu có thể yêu cầu thực hiện thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế tại nhà hoặc nơi khác ngoài trụ sở tổ chức hành nghề công chứng nếu thuộc trường hợp là người già yếu, không thể đi lại được,...
➤ Bài viết có thể bạn quan tâm: Lưu ý về thủ tục công chứng tại nhà mà bạn nên biết.
- Bước 2: Tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ:
- Công chứng viên tiếp nhận kiểm tra các giấy tờ trong hồ sơ.
- Nếu hồ sơ đầy đủ, đúng quy định pháp luật thì công chứng viên tiến hành thụ lý và ghi vào sổ công chứng.
- Nếu hồ sơ chưa đầy đủ, không đúng quy định pháp luật thì công chứng viên đề nghị các bên làm rõ; trường hợp không làm rõ được thì công chứng viên từ chối công chứng.
- Bước 3: Thực hiện công chứng hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế:
- Trường hợp các bên có dự thảo hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế: Công chứng viên kiểm tra dự thảo; nếu dự thảo có nội dung vi phạm pháp luật, trái đạo đức xã hội thì các bên sửa chữa theo yêu cầu của công chứng viên. Nếu không sửa chữa thì công chứng viên từ chối công chứng.
- Trường hợp các bên không có dự thảo hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế: Công chứng viên soạn thảo hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế theo yêu cầu các bên nếu nội dung hợp đồng không vi phạm quy định pháp luật và không trái đạo đức xã hội.
- Các bên tự đọc lại dự thảo hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế. Các bên đồng ý toàn bộ nội dung trong dự thảo hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế thì ký tên vào từng trang của hợp đồng.
- Công chứng viên ghi lời chứng, ký tên và đóng dấu tổ chức hành nghề công chứng.
- Công chứng viên thu phí, thù lao công chứng, chi phí khác (nếu có) và trả hồ sơ cho người yêu cầu.
- Thời hạn công chứng: không quá 02 ngày làm việc; nếu hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế có nội dung phức tạp thì thời hạn công chứng có thể kéo dài nhưng không quá 10 ngày làm việc.
➤ Bài viết bạn có thể quan tâm: Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền được thực hiện như thế nào?
- Căn cứ Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng ủy quyền là văn bản thỏa thuận giữ người ủy quyền và người được ủy quyền, trong đó người được ủy quyền thay mặt người ủy quyền thực hiện một hoặc một số công việc thuộc phạm vi ủy quyền trong thời hạn ủy quyền. Đồng thời, pháp luật không quy định phạm vi ủy quyền là trong nước hay nước ngoài.
- Như vậy, người thừa kế (người ủy quyền) đang ở nước ngoài có quyền ủy quyền cho người khác (người được ủy quyền) đang ở Việt Nam để đại diện người thừa kế thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế.
- Lúc này, hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế được thực hiện hai lần ở hai nơi khác nhau. Trong đó, người ủy quyền (người thừa kế đang ở nước ngoài) sẽ lập hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế và công chứng tại cơ quan đại diện (cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện lãnh sự của nước Việt Nam ở nước ngoài. Người ủy quyền sẽ gửi hợp đồng ủy quyền khai nhận di sản thừa kế cho người được ủy quyền tại Việt Nam và người được ủy quyền tiếp tục thực hiện công chứng trên hợp đồng ủy quyền mà người ủy quyền đã gửi tại tổ chức hành nghề công chứng.
➤ Bài viết có thể bạn quan tâm: Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền hai nơi.
- Trên đây là những thông tin pháp luật về Thủ tục công chứng hợp đồng ủy quyền nhận di sản thừa kế mới nhất. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ, nắm bắt được các thông tin liên quan. Trong trường hợp Quý khách hàng còn thắc mắc về thủ tục này, hãy gọi ngay cho Văn Phòng Công chứng Nguyễn Thành Hưng qua hotline 1800 6365 để được tư vấn miễn phí.
