Di chúc viết tay có giá trị không?
TÓM TẮT NỘI DUNG CHÍNH
1. Tìm hiểu về di chúc.
1.1 Di chúc là gì?
1.2 Hình thức của di chúc.
2. Di chúc viết tay có giá trị không?
2.1 Di chúc viết tay là gì? Di chúc viết tay có giá trị không?
2.2 Nội dung của di chúc viết tay.
3. Điều kiện để di chúc viết tay có giá trị pháp lý.
Bạn muốn để lại di chúc nhưng lại không thạo việc đánh máy soạn thảo văn bản? Bạn thắc mắc di chúc viết tay có giá trị pháp lý hay không? Cùng tìm hiểu về di chúc viết tay thông qua bài viết này nhé!
- Theo quy định pháp luật hiện nay, thì Di chúc có thể hiểu là văn bản hoặc lời nói của cá nhân trình bày, thể hiện ý chí, nguyện vọng của họ muốn chuyển tài sản cho chủ thể khác sau khi chết. Đặc điểm của di chúc bao gồm:
- Di chúc thể hiện ý chí của cá nhân, không bị chủ thể khác tác động ảnh hưởng đến nội dung di chúc;
- Di chúc sẽ là minh chứng cho quyền của người đã chết lựa chọn những người thừa kế hợp pháp tài sản của người đã chết, phân chia tài sản theo tỷ lệ mà người có tài sản mong muốn;
- Hiệu lực của di chúc phát sinh khi chủ thể để lại di chúc chết.
- Vậy di chúc có thể hiểu là văn bản hoặc những lời nói của một người để thể hiện những vấn đề liên quan đến việc phân chia tài sản của họ sau khi họ chết. Vậy hình thức của di chúc được thể hiện như thế nào? Tìm hiểu ở phần tiếp theo.
- Theo quy định tại Điều 627 Bộ luật dân sự năm 2015 thì di chúc có thể được thể hiện dưới dạng di chúc văn bản; trong trường hợp tính mạng của một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc văn bản thì người có mong muốn chia tài sản của mình có thể để lại di chúc miệng.
- Về cơ bản pháp luật quy định hai hình thức có thể lập di chúc là di chúc bằng văn bản và di chúc miệng. Tuy nhiên, cần lưu ý đến việc lập di chúc miệng vì không phải hình thức này được sử dụng trong mọi trường hợp mà cần đáp ứng một số điều kiện của pháp luật cụ thể.
- Theo quy định của pháp luật hiện hành thì không có định nghĩa cụ thể về di chúc viết tay. Tuy nhiên di chúc viết tay chính là một phần hình thức thể hiện của di chúc bằng văn bản. Di chúc bằng văn bản bao gồm di chúc viết tay hoặc di chúc đánh máy. Cụ thể di chúc bằng văn bản được thể hiện thông qua trường hợp như sau:
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng;
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng;
- Di chúc bằng văn bản có công chứng;
- Di chúc bằng văn bản có chứng thực.
- Trong các trường hợp nêu trên di chúc văn bản có thể được người có mong muốn lập di chúc thể hiện thông qua văn bản được viết tay hoặc văn bản được đánh máy.
- Tóm lại, pháp luật hiện hành cho phép chủ thể có nhu cầu lập di chúc thể hiện di chúc thông qua việc viết tay. Vì vậy di chúc viết tay sẽ có giá trị pháp lý khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định pháp luật.
- Theo quy định tại Điều 631 Bộ luật dân sự 2015 thì nội dung của bản di chúc viết tay hợp pháp cần thể hiện các vấn đề như:
- Ngày, tháng, năm lập di chúc;
- Thông tin của người lập di chúc: Họ và tên, nơi cư trú của người đó;
- Thông tin của chủ thể có quyền hưởng di sản: Họ và tên của người/cơ quan/tổ chức được hưởng di sản của người lập di chúc;
- Di sản để lại và nơi có di sản. Ví dụ như sổ tiết kiệm, bất động sản…
- Ngoài các nội dung trên, di chúc có thể bao gồm các nội dung khác mà người lập di chúc muốn thể hiện như di sản thờ cúng…
- Lưu ý: Di chúc viết tay không được viết tắt trong phần nội dung hoặc viết bằng ký hiệu, mọi thông tin tại di chúc viết tay cần được thể hiện rõ ràng. Di chúc được lập bao gồm nhiều trang thì mỗi trang phải được đánh số thứ tự và có chữ ký/điểm chỉ của người đã lập di chúc.
- Trong trường hợp di chúc có sự tẩy xóa, sửa chữa thì người tự viết di chúc hoặc người làm chứng di chúc phải ký bên cạnh chỗ tẩy xóa, sửa chữa nhằm xác minh nội dung di chúc không bị chủ thể khác giả mạo, thay thế.
Điều kiện để di chúc viết tay có giá trị pháp lý
- Di chúc viết tay muốn có giá trị pháp lý cần đáp ứng điều kiện tại khoản 1, Điều 630 Bộ luật dân sự 2015, bao gồm:
- Người lập di chúc trong quá trình viết di chúc phải có trạng thái, tinh thần minh mẫn, sáng suốt; không bị chủ thể khác lừa dối, đe dọa hay cưỡng ép. Trường hợp có chứng cứ chứng minh vi phạm quy định trên, thì di chúc có thể bị xem xét là không hợp pháp và thuộc giao dịch dân sự vô hiệu;
- Về phần nội dung của di chúc thể hiện ý chí của người lập di chúc nhưng không được vi phạm điều cấm của luật, không trái với đạo đức xã hội, và hình thức di chúc không được trái với quy định pháp luật.
- Ngoài các điều kiện chung theo quy định pháp luật về di chúc hợp pháp thì trong một số trường hợp cụ thể cần đáp ứng thêm các điều kiện quy định tại Điều 630 Bộ luật dân sự 2015. Cụ thể như sau:
- Đối với trường hợp người lập di chúc là người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi thì bắt buộc di chúc phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ/người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
- Trường hợp di chúc được lập bởi người bị hạn chế về thể chất hoặc là người không biết chữ thì phải được người làm chứng lập thành văn bản và phải thực hiện thủ tục công chứng, chứng thực di chúc theo quy định pháp luật.
- Đối với di chúc được lập thành văn bản nhưng không thực hiện công chứng, chứng thực thì phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện chung theo quy định pháp luật thì mới có thể là di chúc hợp pháp.
- Đối với di chúc miệng thì cần thể hiện trước mặt ít nhất 02 người làm chứng và di chúc miệng phải được người làm chứng ghi chép lại và cùng ký tên, điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người lập di chúc miệng thể hiện ý chí nguyện vọng cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền theo quy định chứng thực chữ ký/điểm chỉ của người làm chứng di chúc miệng.
- Vậy di chúc viết tay muốn có giá trị pháp lý là di chúc đáp ứng các điều kiện hợp pháp theo quy định pháp luật.
- Trên đây là một số vấn đề gửi đến bạn đọc liên quan đến di chúc viết tay. Nếu còn vấn đề thắc mắc, hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua tổng đài miễn phí 1800 6365 để nhận được sự hỗ trợ, tư vấn nhanh chóng và hiệu quả nhất.
➤ Xem thêm về: Thủ tục công chứng lưu giữ di chúc.
